Próchnica zębów to najczęściej występująca choroba dotycząca jamy ustnej. Ona sama bądź jej skutki są najczęstszym powodem zgłaszania się pacjenta do dentysty. Rozwój próchnicy uwarunkowany jest przede wszystkim dietą (cukrami występującymi w pożywieniu), obecnością bakterii próchnicotwórczych, które metabolizując dostarczany cukier tworzą kwasy niszczące zęby oraz wrażliwością zębów (osobniczą odpornością zębów na odwapnienia).
Pacjent ma wpływ na dwa pierwsze czynniki. Od stosowanej diety i higieny zależy stan naszych zębów. Nie jest to jednak takie proste. Cukrów z diety nie da się całkiem wyeliminować, zaś bakterie są stale obecne w jamie ustnej. Tak więc jesteśmy nieustannie narażeni na tworzenie się ubytków próchnicowych, a walka o zdrowe uzębienie trwa właściwie przez całe życie, każdego dnia. Proces próchnicowy jest odwracalny tylko w pierwszym etapie, gdy ubytek nie jest dostrzegalny klinicznie. Fluoryzacja takiego miejsca pozwala na re-mineralizację zmiany próchnicowej. Gdy ubytek jest widoczny "gołym okiem" czyli doszło do odłamania szkliwa, we wnętrzu ubytku tworzy się miejsce zalegania płytki bakteryjnej i dalsze, niestety skuteczniejsze niszczenie tkanek zęba.
Na tym etapie konieczna jest wizyta u dentysty. Lekarz usuwa zmienione próchnicowo tkanki zęba, zainfekowane przez bakterie, a następnie odbudowuje ząb materiałem wypełniającym (tzw. plombą). W naszym gabinecie do wypełniania ubytków stosujemy szeroka gamę materiałów kompozytowych i glassjonomerowych. Niektóre z nich to materiały do prac wysoce estetycznych. Dzięki nim możliwe jest odtworzenie niemal wszystkich cech charakteryzujących naturalny ząb, nie tylko kolor ale także przezierność szkliwa, fluorescencję zębiny a nawet białe czy bursztynowe odwapnienia, które nierzadko można zaobserwować na ich powierzchni. Te ostatnie odtwarzamy dzięki użyciu białych i brązowych farbek. O estetyce wypełnienia decyduje także, a może przede wszystkim jego kształt i wymodelowanie powierzchni, naśladujące ząb naturalny.
Szczelne założenie wypełnienia zapobiega inwazji bakteryjnej i rozwojowi próchnicy. Są miejsca w zębach, które trudniej dostępne zabiegom oczyszczania, stają się dogodnym miejscem dla rozwoju próchnicy. Są to powierzchnie styczne i głębokie bruzdy na powierzchniach żujących. Jeżeli na skutek próchnicy dojdzie do zniszczenia ściany stycznej zęba (ubytek klasy II), to aby odbudować ząb, lekarz musi posłużyć się formówką.
Powyżej: Przykład zęba odbudowywanego z użyciem formówki.
Formówka zapewnia szczelność i suchość w trakcie pracy materiałem wypełniającym, a także właściwy kontakt zęba odbudowanego z sąsiadującym. Stworzenie prawidłowego punktu stycznego jest niezmiernie ważne dla zdrowia dziąseł i przyzębia. Brak ścisłego kontaktu miedzy zębami, czyli pozostawienie drobnej szpary, doprowadza do zalegania pokarmu miedzy nimi, a to z kolei pociąga za sobą gromadzenie się bakterii i powstawanie stanu zapalnego, niszczącego kość oddzielająca zęby. Dlatego często stosujemy kliny drewniane, celem uszczelnienia formówki.
Powyżej: Przykład zęba odbudowywanego z użyciem formówki i klina drewnianego, koniecznych do zrekonstruowania utraconej powierzchni stycznej tak aby nie powstał nawis materiału na brodawce dziąsłowej.